OSMANLI KÜLTÜRÜ ETÜTLERİ – Eve Giden Yolda

Kitabın editörlüğünü kitabiyatta otorite bir isim olan Yusuf Turan Günaydın yaptı. Prof. Mehmet Arslan bir takriz yazdı. Arslan, Osmanlı Kültürünü en iyi bilen bilim adamlarımızdan biriydi. Geçen yıl aramızdan ayrılan bu değerli bilim adamının son çalışmasının bu takriz olacağını kimse bilemezdi (Allah rahmet eylesin).

Konu başlıkları ele alınırken temel hatlarla yetinilmiş olup ayrıntıya boğulmaktan ve akademik üsluptan kaçınılmıştır. Dolayısıyla bu kitapta nesnel değil öznel bir bakış açısı kullanılmış ve bazı kavramlar gerektikçe yorumlanmıştır. Bu kitapta “Hey gidi Osmanlı!” hamasetinden uzak durulmuş ama bu dönemin ve kültürünün hukuku da gözetilmiştir. Kitap 388 sayfa ve Okur Kitaplığından çıktı.

Kitabın İlk Söz‘ü okuma kılavuzu gibi düzenlenmiştir ve kitabın kendisi kadar önemli tutulmuştur. Bu bölümde bu kitabın yazılmasında önemli bir etken olan kayıplarımıza (kaybolan, aşınan-etkisiz kılınan değerler manzumesine) yer verilmiştir.

Kitabımızda kurmaca metin yazarlarını (özellikle roman-hikâye hatta şiir) ve sinemayı ilgilendiren önemli kayıtlar var.

Kitaptan bazı başlıklar: Osmanlı Devletinin Künyesi, Niteliği,  Osmanlı kültürünün Kaynakları,  Birikim Ambarı (hurdeçîn), Medeniyet İzleri (Eşyadaki Kültür), Kutup Adamlar (Bazı Portreler: Osmanlı kültürünü belirleyen/etkileyen adamlar), Renkli Adamlar, Alanında İlkler, Sosyal Örgütlenmeler, Kayda Değer Bazı Vak’alar, Fitne Hareketleri.Kim Nerede Medfun? Güzel Sanatlar; Öteki Osmanlı, Osmanlı Sonrası, Karıştırılmamalıdır (Birbirine karıştırılan ünlü isimler eserler), Hüsn-i Hatime… Derkenar: Kelime Çalışmaları (kalıplar, bablar, en çok kullanılan ifadeler, yazışmalar, deyimler, yazı tahtası, kelamıkibar vb,) Kitabiyat (kitaphane, Kütüphaneler, Ünlü Lügatler), Edebî-Tarihî Nükteler, Fıkralık Olaylar; Mutâyebe, (hezliyat, bahname )…

Kitabın arka kapak tanıtım yazısı aşağıdadır:
“Osmanlı kültürü, tarihimizin 600 yılına damgasını vuran ve üç kıtada kendine güçlü bir zemin bulan oldukça zengin bir kültürdür.  Bu kültür, derinliği ölçülemeyen, meçhul fakat keşfedilmesi de gereken bir okyanus gibidir. Bu kitap, sınırlandırılmış bir çerçevede de olsa okuru bu kültürle karşılaştırmayı amaçlıyor. Osmanlı Kültürü Etütleri, bir Osmanlı tarihi olmadığı gibi bir ansiklopedi de değildir; keza Osmanlı Türkçesini öğretmeyi de amaçlamıyor: Kitap, öncelikle; Osmanlı kültürünü merak edenlerin bu ilgilerini karşılamayı; resmî veya özel farklı birimlerde Osmanlı Türkçesi derslerini veren veya alan gayretli insanlara (alt yapı düzleminde) katkı sunmayı; dönemler ve kayıplar arasına köprü kurmayı umuyor.”